My Dark Vanessa is het eerste boek van Kate Elizabeth Russell. Het debuut maakte meteen indruk en er werden al snel plannen gemaakt om het te vertalen in maar liefst 35 talen. Zelf heb ik het boek in zijn originele taal (Engels dus) gelezen, maar intussen kon ik het al in verschillende boekwinkels spotten in het Nederlands. 

Het verhaal gaat over Vanessa Wye, die in haar tienerjaren een relatie krijgt met haar leraar Jacob Straine. Zonder dat ze dit volledig beseft, is deze relatie zeer toxisch en manipulatief. Alles speelt zich in het geniep af en blijft lang onder de radar, gezien het grote leeftijdsverschil en de machtsverhouding tussen beiden. 

De hoofdstukken spelen zich alternerend af in het jaar 2000 en het jaar 2017. In 2000 leren Vanessa en Jacob elkaar kennen en ontstaat hun verhouding. Vanessa is op dat moment een zoekende tiener van 15 jaar, Jacob daarentegen is 42 jaar oud. 

In 2017 –  Vanessa is intussen een volwassen, werkende vrouw – duiken er steeds meer klachten op over Straine: hij wordt beschuldigd van seksuele intimidatie en misbruik tegenover verschillende leerlingen. Deze situatie is erg confronterend voor Vanessa, aangezien ze bestookt wordt door andere slachtoffers en journalisten om haar verhaal naar buiten te brengen. Dit heeft een zware emotionele impact op haar, waarbij verdrongen herinneringen opnieuw opgerakeld worden. 2017 is uiteraard, niet toevallig, ook het jaar waarin de #metoo-beweging ontstond. 

Hoewel het verhaal zelf fictief is, maken de welgekozen periodes waarin de verhaallijnen zich af te spelen het geheel extra realistisch. Dit geldt vind ik ook voor de manier waarop de auteur, Kate Elizabeth Russell, haar hoofdpersonage Vanessa opvat. Ze wordt namelijk niet eenzijdig weergegeven als een slachtoffer van seksueel misbruik, maar ze is ook echt iemand met complexe en soms tegenstrijdige emoties. Het verhaal gaat dieper in op het mentale aspect; namelijk hoe Vanessa omgaat met het trauma dat zich afspeelde in haar tienerjaren en dat ze tot op vandaag met zich meedraagt. 

Het is een zeer intens boek waarbij je regelmatig kippenvel krijgt. Af en toe kreeg ik tranen in mijn ogen, vooral omdat ik het zo erg vond wat er allemaal gebeurde, maar ook omdat ik het mooi vond welke evolutie Vanessa doormaakt en hoe ze leert zichzelf vanuit een ander perspectief te bekijken en de dingen te benoemen en/of een plaats te geven.

“Your life is like a movie.” She didn’t understand the horror of watching your body star in something your mind didn’t agree to. 

Het is een hartverscheurend en tragisch verhaal, maar Russell weet het op een doordachte manier te brengen en heeft een vlotte schrijfstijl. Het hoofdpersonage Vanessa, is zeer goed uitgewerkt en je leert als lezer verschillende facetten van haar kennen. Zelfzorg en zelfontplooiing zijn thema’s die sterk aan bod komen in het boek. Russell maakt ook duidelijk dat een begrip zoals ‘consent’ niet altijd eenduidig en afgelijnd is. Door deze kritische houding van de auteur, is het boek zeker en vast maatschappelijk relevant en kaart het een hedendaagse problematiek aan.  

Eén klein minpuntje misschien; naar mijn mening kon het verhaal iets korter zijn, dat had het nog sterker kunnen maken.